Ecologisch Herstelbeheer: laagvenen, rivier- en beekdalen

Sinds eind jaren 80 van de vorige eeuw worden vele maatregelen uitgevoerd om ecosystemen, die ernstig aangetast zijn door verzuring, vermesting en verdroging, te behouden en te herstellen. Voor een succesvol en duurzaam herstelbeheer is een goede kennis van de sturende factoren en processen een vereiste. Binnen het kennisnetwerk ‘Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit’ (OBN, voorheen EGM) van het ministerie van LNV is sinds 1988 veel kennis ontwikkeld over natuurherstel en -beheer. Om kennisuitwisseling tussen onderzoek en beheer te stimuleren organiseert Onderzoekcentrum B-WARE, in samenwerking met de afdeling Aquatische Ecologie en Milieubiologie van de Radboud Universiteit Nijmegen, een cursus waarbij wordt ingegaan op de sturende factoren en processen bij het herstelbeheer.

In deze cursus komt het herstelbeheer van laagvenen, rivier- en beekdalen (broekbossen & natte schraallanden) aan de orde. Daarnaast wordt aandacht gegeven aan natuurbeheer in het veenweidegebied. In de cursus wordt uitgebreid ingegaan op zowel de theoretische achtergronden als op praktijkgerichte onderwerpen zoals het bepalen van de kansrijkdom voor herstel, het evalueren van de effecten van herstelmaatregelen, alsmede monitoring van uitgevoerde maatregelen. Door de intensieve samenwerking met docenten van verschillende universiteiten is in de cursus de meest recente kennis over natuurbeheer en -herstel opgenomen.

Doel en opzet

Het doel van de cursus is om natuurbeheerders en beleidsmakers van praktische en theoretische ecologische basiskennis te voorzien, welke nodig is voor een succesvol beheer en behoud van laagvenen, rivier- en beekdalen, naast natuurbeheer in het veenweidegebied. Deze kennis is tevens relevant voor het inschatten en bepalen van doelstellingen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW).

De cursusduur bedraagt 5 dagen, verspreid over twee weken. De cursus omvat hoorcolleges, case studies met opdrachten en een excursie naar een aantal referentieprojecten. Het cursusmateriaal bestaat uit een cursusmap met de cursushandleiding, hand-outs van alle colleges, case studies en praktische opdrachten en recente overdrukken van artikelen uit de vakliteratuur.

Doelgroep

De cursus is bestemd voor medewerkers (hbo- of academisch niveau) werkzaam bij natuurbeheerorganisaties, ministeries, provincies, gemeenten, waterschappen, adviesbureaus, etc.

Docenten

Dr. Emiel Brouwer (Onderzoekcentrum B-WARE)
Prof. dr. Ab P. Grootjans (Rijksuniversiteit Groningen/Radboud Universiteit Nijmegen)
Prof. dr. Leon P.M. Lamers (Radboud Universiteit Nijmegen)
Dr. Esther C.H.E.T. Lucassen (Onderzoekcentrum B-WARE)
Prof. dr. Jan G.M. Roelofs (Radboud Universiteit Nijmegen)
Dr. Hilde B.M. Tomassen (Onderzoekcentrum B-WARE, cursuscoördinator)

Programma

9 april 2014:Theoretische achtergronden Vermesting (externe- & interne eutrofiëring, atmosferische stikstofdepositie), verdroging (oxidatieprocessen), verzuring (buffercapaciteit, atmosferische stikstofdepositie), vernatting, versnippering (dispersie).10 april 2014:Herstelbeheer van rivier- en beekdalen Typologie, aantastingen, hydrologie, grondwaterinvloed, basenverzadiging, verzuring, nutriëntenlimitatie, sulfaat- & nitraatproblematiek, ijzer, alkalinisering, peilbeheer, dispersie, herintroductie, bepalen kansrijkdom, effectiviteit van herstelmaatregelen, beheer, monitoring, lange-termijn perspectieven herstelmaatregelen.15 april 2014:Herstelbeheer van laagvenen Aantastingen, stagnatie verlandingssuccessie, peilbeheer, veenafbraak, nutriëntenlimitatie, toxiciteit zware metalen sulfide-, ammonium- & ijzertoxiciteit, (blauw)algenbloei, actief biologisch beheer, fosfaatfracties, ijzer/fosfaat-ratio, dispersie, bepalen kansrijkdom, effectiviteit van herstelmaatregelen, beheer, monitoring, lange-termijn perspectieven herstelmaatregelen.16 april 2014:Excursie referentieprojecten Tijdens de excursie worden diverse referentieprojecten bekeken. Naast succesvol verlopen herstelprojecten worden minder succesvol verlopen projecten bezocht. Er wordt ingegaan op de onderliggende oorzaken.17 april 2014:Natuurbeheer in het veenweidegebied & synthese Agrarisch versus regulier natuurbeheer, weidevogelbeheer, fosfaat-, sulfaat- & nitraatproblematiek, verzoeting, versnelde veenafbraak, bodemdaling, effectiviteit van herstelmaatregelen, peilbeheer, isolatie, monitoring, lange-termijn perspectieven herstelmaatregelen, synthese.
 

 

Organisatie

Datum en locatie

De cursus zal gegeven worden in Nijmegen. De cursusdagen zijn van 9.30 uur tot 17.00 uur. De excursie naar een aantal referentiegebieden (8.30 - 18.00 uur) zal plaatsvinden op woensdag 16 april 2014.

Aantal deelnemers

Maximaal 25 personen kunnen deelnemen zodat er voldoende gelegenheid is voor vragen en discussie.

Kosten

De inschrijfkosten bedragen € 1.675,- excl. BTW per cursist. De kosten voor koffie, thee, lunches, cursusmateriaal en de excursie zijn inbegrepen. Na afloop ontvangen de deelnemers een certificaat.

Voorwaarden

De organisatie behoudt het recht de cursus af te gelasten bij onvoldoende deelnemers of wanneer onvoorziene omstandigheden daartoe aanleiding geven.

Aanmelding en betaling

Met onderstaand inschrijfformulier kunt u zich aanmelden. Inschrijving geschiedt in volgorde van binnenkomst. De inschrijftermijn van de cursus eindigt op 1 april 2014 of wanneer het maximale aantal deelnemers bereikt is. U ontvangt tegelijkertijd met de bevestiging van uw aanmelding een betalingsfactuur. Circa vier weken voor aanvang van de cursus ontvangt u nadere informatie.

Annulering is alleen schriftelijk mogelijk. Bij annulering tot twee weken voor aanvang van de cursus is 50% van het deelnamebedrag verschuldigd. Bij annulering binnen twee weken voor aanvang van de cursus is het gehele bedrag verschuldigd. Bij verhindering kan in overleg met de cursusleiding een vervanger gebruik maken van de inschrijving.

Folder cursus
/sites/default/files/download/cursusmateriaal/B-WA_Eco-herstelbeheer_Laagveen_Rivierdal_Beekdal_2014-01.pdf